- Home
- Show Content
नेपाली नोट कक्षा ८ (ग्रन्थचित्र)
नेपाली नोट कक्षा ८ (ग्रन्थचित्र)
पाठ :४ ग्रन्थचित्र
ग्रन्थचित्र पाठ परिचय :
ग्रन्थ वा शास्त्रको कथा र विषय वस्तुमा आधारित चित्रलाई ग्रन्थ चित्र भनिन्छ । ग्रन्थचित्रमा कलाकारले विषय वस्तुको आधारमा रंग तथा गरगहना, कपडा र मुखको हाउभाउ मिलाएर चित्र कोर्दछन् । कागजको आविस्कार हुनुभन्दा पहिले ताडपत्र र भोजपत्रमा ग्रन्थचित्रहरु कोरिन्थे । ताड नामको रुखका पातहरु तथा भोजपत्रका बोक्राहरुलाई सुकाएर चित्र बनाउन योग्य पारेपछि चित्रहरु कोरिन्थ्यो । त्यस्ता ग्रन्थमा लेख्न बाँसको कलम प्रयोग गरिन्थ्यो । चित्रमा रंग लगाउन चराको प्वाँख तथा कलाकार आफैँले बनाएको जनावरको रौँको ब्रस प्रयोग गरिन्थ्यो । लेखका निम्ति कटुस, आँप र अमलाका पातलाई धेरै बेर पकाएर कालो मसी बनाइन्थ्यो । ग्रन्थ लेख्न र रेखाचित्र कोर्न यही मसीको प्रयोग गरिन्थ्यो ।
चित्रकलाको इतिहास निकै पुरानो छ । यसको सम्बन्ध मानव सभ्यताको इतिहाससँगै जोडिएको छ । मानव सभ्यताको विकाससँगै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य मान्यतामा केन्द्रित भइ निर्माण गरिएका चित्रहरु परम्परागत, चित्रकलाका नमुना हुन् । आधुनिक चित्रकलाको सुरुवात निकै पछि भएपनि ग्रन्थचित्रहरुले त्यसको ठाउँ लिएका छन् । परम्परागत रुपमा केवल ग्रन्थको शोभा र विषय वस्तु स्पष्ट पार्न कोरिने ग्रन्थचित्रहरुको प्रभाव अहिले झनै बढ्न थालेको छ । विद्यार्थीलाई पढाउन, मनोभावनालाई खुलस्त पार्न र सिकाइका लागि वस्तुनिष्ठ बनाउन चित्रकलाको व्यापक प्रयोग गरिन्छ । यसको पूर्वज ग्रन्थचित्र नै हो । यसरी चित्रकलाको विकासमा ग्रन्थचित्रले उल्लेखनीय भूमिका पु¥याएको प्रष्ट हुन्छ ।
मानव विवेकशील प्राणी हो । मानवको विकास सभ्यताको विकास हो । समयसँगसँगै क्रमश धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यताको विकास हुँदै गइरहेको छ । धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता मानव निर्मित कुराहरु हुन् । इतिहासको कालखण्डमा जीवन पद्धतिमा परिस्कार गर्ने ध्येयले मानिसले विभिन्न धर्महरुको सुरुवात गरेको थियो । यही धर्मले पाप र पुण्यका बारेमा मानिसलाई सचेत गराउँदै गयो र सत्यको बाटोमा लाग्न प्रोत्साहन गर्दै गयो । धर्मको मुख्य आधार भनेकै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता थियो । मानव सभ्यतालाई जगैदेखि बलियो बनाउन यिनीहरुको ठूलो योगदान रहेको छ । मानव सभ्यताको विकासका लागि धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता भनेका विकासका पूर्वाधार हुन् । मानव सभ्यताको विकाससँगै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यताको विकास भएको छ ।
२. उत्तर भन :
क. चित्रकला, वास्तुकला, मूर्तिकला र नृत्यकलाहरु मानव मनलाई लोभ्याउने कला हुन् ।
ख. ग्रन्थचित्र ललित कलाको दृश्य भेदअन्तर्गत पर्दछ ।
ग. ग्रन्थको बाहिरी आवरणमा बनाएका चित्रलाई गाता चित्र भनिन्छ ।
घ. ताडपत्र ताड रुखमा लामा लामा पात सुकाएर त्यसमा लेख्ने गरी तयार पारिन्छ ।
ङ. प्राचिन समयमा चित्र बनाउँदा कलाकारले प्राकृतिक रङको प्रयोग गर्थे ।
च. हामीले चित्रकला, मूर्तिकला, वास्तुकला, नृत्यकला आदिसँग परिचित हुने मौका पाएका छौँ ।
३. ठिक र वेठिक छुट्याउनुहोस् :
क. ठीक (✔)
ख. बेठीक (✖)
ग. बेठीक (✖)
घ. ठीक (✔)
ङ. ठीक (✔)
४. खाली ठाउँ भर :
क. निकैपछि
ख. वर्णनात्मक रेखाचित्र
ग. प्रज्ञा पारमिता
घ. खुलस्त
५. तलका प्रश्नको संक्षिप्त उत्तर दिनुहोस् :
क. चित्रकलाको जन्म कसरी भयो ?
चित्रकलाको इतिहास निकै पुरानो छ ? यसको सम्बन्ध मानव सभ्याताको इतिहाससँगै जोडिएको छ । मानिसले उसको कलालाई कापीका पानामा कोरी सिंगार्न थालेपछि चित्रकलाको जन्म भयो ।
ख. पहिलो ग्रन्थको बाहिरी र भित्री भागमा के कस्ता चित्रहरू बनाइन्थ्यो ?
पहिलो ग्रन्थको बाहिरी गातामा चित्र बनाइन्थ्यो । त्यसै गरी भित्री भागमा पनि चित्र बनाइन्थ्यो । पुस्तकको पाना वा भित्री भागको सुरक्षाका लागि गाता बनाउने चलन छ । यस्ता गाताका दुवैतिर त्यस ग्रन्थमा आधारित भएर चित्रहरु बनाइन्थ्यो । पुस्तकभित्र वर्णन गरिएका विषय वस्तुहरुलाई सरल पाराले बुझाउन विषय÷प्रसंगअनुसार रेखाचित्र वा रंगीन चित्र पानाको छेउमा बनाइन्थे ।
ग. कागजको आविष्कार हुनुभन्दा पहिले ग्रन्थचित्रहरु कसरी कोरिन्थे ?
कागजको आविष्कार हुनुभन्दा पहिले ताडपत्र र भोजपत्रमा ग्रन्थचित्रहरु कोरिन्थे । पहिले ताड नामको रुखका पातहरु तथा भोजपत्रका बोक्राहरुलाई सुकाइन्थ्यो । ती पात तथा बोक्राहरु सुकेर चित्र बनाउन योग्य भएपछि चित्रहरु कोरिन्थ्यो ।
६. तलका प्रश्नहरूको लामो उत्तर दिनुहोस् :
क. ग्रन्थ लेख्ने र रेखाचित्र कोर्ने काममा प्रयोग गरिने रंग र वस्तुहरूको निर्माण कसरी गरिन्छ ?
ग्रन्थ÷शास्त्रको कथा वा विषय वस्तुमा आधारित चित्रलाई ग्रन्थ चित्र भनिन्छ । ग्रन्थचित्रमा कलाकारले विषय वस्तुको आधारमा रंग तथा गरगहना, कपडा र मुखको हाउभाउ मिलाएर चित्र कोर्दछन् । कागजको आविस्कार हुनुभन्दा पहिले ताडपत्र र भोजपत्रमा ग्रन्थचित्रहरु कोरिन्थे । ताड नामको रुखका पातहरु तथा भोजपत्रका बोक्राहरुलाई सुकाएर चित्र बनाउन योग्य पारेपछि चित्रहरु कोरिन्थ्यो । त्यस्ता ग्रन्थमा लेख्न बाँसको कलम प्रयोग गरिन्थ्यो । चित्रमा रंग लगाउन चराको प्वाँख तथा कलाकार आफैँले बनाएको जनावरको रौँको ब्रस प्रयोग गरिन्थ्यो । लेखका निम्ति कटुस, आँप र अमलाका पातलाई धेरै बेर पकाएर कालो मसी बनाइन्थ्यो । ग्रन्थ लेख्न र रेखाचित्र कोर्न यही मसीको प्रयोग गरिन्थ्यो ।
ख. चित्रकलाको विकासमा ग्रन्थचित्रको के कस्तो भूमिका रहेको छ , स्पस्ट पार ?
चित्रकलाको इतिहास निकै पुरानो छ । यसको सम्बन्ध मानव सभ्यताको इतिहाससँगै जोडिएको छ । मानव सभ्यताको विकाससँगै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य मान्यतामा केन्द्रित भइ निर्माण गरिएका चित्रहरु परम्परागत, चित्रकलाका नमुना हुन् । आधुनिक चित्रकलाको सुरुवात निकै पछि भएपनि ग्रन्थचित्रहरुले त्यसको ठाउँ लिएका छन् । परम्परागत रुपमा केवल ग्रन्थको शोभा र विषय वस्तु स्पष्ट पार्न कोरिने ग्रन्थचित्रहरुको प्रभाव अहिले झनै बढ्न थालेको छ । विद्यार्थीलाई पढाउन, मनोभावनालाई खुलस्त पार्न र सिकाइका लागि वस्तुनिष्ठ बनाउन चित्रकलाको व्यापक प्रयोग गरिन्छ । यसको पूर्वज ग्रन्थचित्र नै हो । यसरी चित्रकलाको विकासमा ग्रन्थचित्रले उल्लेखनीय भूमिका पु¥याएको प्रष्ट हुन्छ ।
७. भाव स्पष्ट पार :
क. मानव सभ्यताको विकाससँगै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यताको विकास भएको छ ।
मानव विवेकशील प्राणी हो । मानवको विकास सभ्यताको विकास हो । समयसँगसँगै क्रमश धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यताको विकास हुँदै गइरहेको छ । धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता मानव निर्मित कुराहरु हुन् । इतिहासको कालखण्डमा जीवन पद्धतिमा परिस्कार गर्ने ध्येयले मानिसले विभिन्न धर्महरुको सुरुवात गरेको थियो । यही धर्मले पाप र पुण्यका बारेमा मानिसलाई सचेत गराउँदै गयो र सत्यको बाटोमा लाग्न प्रोत्साहन गर्दै गयो । धर्मको मुख्य आधार भनेकै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता थियो । मानव सभ्यतालाई जगैदेखि बलियो बनाउन यिनीहरुको ठूलो योगदान रहेको छ । मानव सभ्यताको विकासका लागि धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यता भनेका विकासका पूर्वाधार हुन् । मानव सभ्यताको विकाससँगै धर्म, संस्कृति, सामाजिक मूल्य र मान्यताको विकास भएको छ ।
ख. हामीले आफ्नो कला र सीपलाई .............................................बनाउन सक्नुपर्छ ।
मानिस प्रकृतिको सिर्जनशील प्राणी हो । उसले अनेक सिर्जना र विशट्कलाका स्वरुपहरु देखेको छ । सुन्दर पक्षलाई सर्वाेत्तम अभिव्यक्तिले प्रस्तुत गर्नु कला हो । यसका लागि सीप, क्षमता आदिको आवश्यक पर्दछ । कला धेरै प्रकारका हुन्छन् । त्यसमा चित्रकला मूर्तिकला, वास्तुकला, नृत्यकला आदि केही उदाहरणमात्र हुन् । मानव जीवनलाई सार्थक तुल्याउने कला नै हो । कला जीवनका लागि भन्ने मान्यतालाई आत्मसात् गरी कलालाई जीवनोपयोगी बनाउन सक्नुपर्छ । सीप सिर्जनाको आधार हो । कला एउटा सिर्जना हो । हामीले आफुमा भएको सीपलाई सान्दर्भिक रुपले प्रस्तुत गरी आफ्नो कला देखाउनु पर्दछ । हामीले हाम्रा सबै खालका कला र सीपलाई जीवन सापेक्ष बनाउँदै जानुपर्छ । त्यस्तै आफुमा भएको कला सीपलाई लुकाउन हुँदैन । यसलाई प्रस्तुत गरी जीवनोपयोगी बनाउन सक्नुपर्दछ ।
८. ग्रन्थ + चित्र = ग्रन्थचित्र भएजस्तै तलका शब्दमा चित्र जोडेर नयाँ शब्द बनाऊ :
मुहार, दृश्य, पौवा, रेखा
मुहार + चित्र :मुहार चित्र
दृश्य + चित्र :दृश्यचित्र
पौवा+ चित्र :पौवाचित्र
रेखा+ चित्र :रेखाचित्र
१०. मिल्दो अर्थ चानेर जोडा मिलाऊ
पौवा चित्र :काज, कपडा आदिमा देवी देवताको चित्र लेखिएको प्राचीन शैलीको चित्र
वास्तुकला :घर, दरबार, देवालय आदि निर्माण गर्ने सीप
मन मोहक :मनलाई मोहित वा मुग्ध पार्ने
ग्रन्थचित्र :ग्रन्थ वा शास्त्रको कथामा आधारित चित्र
शालिग्राम :काली गण्डकीको तिरमा पाइने चक्र चिह्न भई विष्णुको रुपमा पुजा गरिने विशेष पत्थर
१३. शुद्ध गरी सार :
मुर्तीकला, सुक्ष्म, पउवाचीत्र, निर्मान, पाथ्यपुस्तक
मूर्तिकला, सूक्ष्म, पौवाचित्र, निर्माण, पाठ्य पुस्तक
कार्यमूलक व्याकरण
काल : काल भनेको वाक्यमा क्रियापदले बताउने समय हो | क्रियापदले देखाउने कामको समयलाई काल भनिन्छ | व्यत्त गर्दा सुरु भएको, त्यस भन्दा अगाडी भइसकेको वा त्यसभन्दा पछाडी सुरु हुने कामका आधारमा काल छुट्याउने प्रचलन रहेको छ | पक्ष भनेको कालाभित्रको पनि समय हो |काललाई तिन भागमा विभाजन गरिएको छ |
- भूतकाल
- वर्तमान काल
- भविष्यत काल
(१) भूतकाल :भइसकेको वा वितिसकेको कुनै घटना वा कुराको निर्देशन गर्ने क्रियापदलाई भूतकाल भनिन्छ | यसले वितेका समयको काम वा अबस्थालाई बुझाउछ |
उदाहरण – रामले भात खायो |
म घर गए |
सामान्य भूत – कुनै काम पहिले वा विगतको समयमा भएको सामान्य अवस्था बुझाउने क्रियापदको पक्षलाई सामान्य भूतकाल भनिन्छ | सामान्य भूत पक्ष जनाउनका लागि क्रियापदका धातु र, यौ, इस, यो, ई, ए, इन आदि रुपहरु जोडिन्छ |
उदाहरण – मैले हिमाल चढे |
सीता उठी |
अपूर्ण भूत – अपूर्ण भूतकालले वितेको समयमा कुनै काम भइकेको थियो भन्ने भुझाउछ | अपूर्ण भूत पक्ष बुझाउनका लागि धातुमा तै\ दै \ थियो,आदि जोडीएर कृयापदहरु बनेका हुन्छन् | उदाहरण – म हिमाल चढ्दै थिए |
पूर्ण भूत – पूर्ण भूत पक्षले कुनै पनि काम वितेको समयमा पुरा भइसकेको थियो भन्ने जनाउद्छ | र त्यसको असरसमेत बाकी नरहेको अवस्था बुझाउने क्रियापद हो | यसलाई जनाउनका लागि एको, थिए, एका थियौ, एको थिइस | आदि जोडिन्छ |
उदाहरण – मैले हिमाल चढेको थिए |
म उठेकी थिए |
अज्ञात भूत – कुनै काम विगतको समयमा भैरहेको तर अहिले आएर मात्र थाहा पाईएको अवस्था बुझाउने क्रियापदलाई अज्ञात भूत भनिन्छ |अज्ञात भूत जनाउनेका लागि धातुमा एछु, एछौ, एछस, एछन्, एछ, आदि जोडीएर अज्ञात कृयापद बनेका हुन्छन् |
उदाहरण –मैले हिमाल चढेछु |
तिमि उठेछौ |
ङ)अभ्यस्त भूत– कुनै पनि विगतको समयमा भइसकेको तर अहिले आएर मात्र थाहा पाईएको अवस्था बुझाउने क्रियापदलाईअभ्यस्त भूत भनिन्छ |अभ्यस्त भूत जनाउनका लागि धातुमा थे, थ्यौ, थिस, थि आदि जोडीएर क्रियापद बनेको हुन्छ |
उदाहरण – सीता कविता लेख्थि |
उनीहरु कविता लेख्थे |
२)वर्तमान काल :कुनै पनि काम अहिले भइरहेको अबस्थालाई वर्तमान काल भनिन्छ |
उदाहरण -म घर जादै छु |
- सामान्य वर्तमान –कुनै काम अहिलेको वर्तमान अवस्थामा हुने वा भैइरहेको अवस्था जनाउने,पुरा हुनु वा नहुनु वारेमा केहि नबताउने क्रियापद पक्षलाई सामान्य वर्तमान भनिन्छ | सामान्य वर्तमान पक्ष जनाउन धातु छु, छौ, छस, छ, छन् आदि प्रत्ययहरु जोडिन्छ |
उदाहरण –म बिहानै उठेर पढ्छु |
खरायोले घास खान्छ|
- अपूर्ण वर्तमान – वर्तमान समयमा कार्य भईरहेको अबस्थालाई अपूर्ण वर्तमान काल जनाउछ | अपूर्ण वर्तमान पक्ष जनाउनेको लागि धातुमा तै, दै, छु,\ तै दै छौ, तै दै छस, तै,दै छन् आदि प्रत्ययहरु जोडिन्छ |
उदाहरण – हरिमासु खादै छ |
हामी हिमाल चढ्दै छौ |
- पूर्ण वर्तमान– कुनै काम अहिलेको समयमा पूरा भएको तर त्यसको असर अहिले पनि बाकी रहेको अवस्था बुझाउने क्रियापदलाई पूर्ण वर्तमान काल भनिन्छ | यसमा क्रियापदको धातुमा एको छु, एका छौ, आदि जोडीएको हुन्छन् |
उदाहरण – खरायोले घाँस खाएको छ |
३) भविष्यत काल :कुनै पनि आउने समय वा पछिको समयमा काम हुने कुरा बुझाउने वा निर्देशन गर्ने क्रियापदलाई भविष्यतकाल भनिन्छ |
क) सामान्य भविष्यत – सामान्य भविष्यत कालले कुनै पनि कार्य पछि हुने कुरा बुझाउने वा निर्देशन गर्दछ | अर्थात् कुनै पनि काम आउने समयमा हुने सामान्य अबास्थालाई बुझाउदछ | यसको धातुको पछाडी नेछु, नैछौ, नेछस, आदि रुपहरु जोडिन्छ |
उदाहरण – भोलि पानी पर्ने छ |
ख) अपूर्ण भविष्यत – कुनै पनि काम पछि वा आउने समयमा भईरहेको अबस्थालाई अपूर्ण भविष्यत काल बुझाउछ | यसलाई जनाउनको लागि धातु तै, दै हुनेछ, तै, दै हुनेछौ, तै दै हुनेछ का रुपहरु जोडिन्छ |
उदाहरण –भोलि ममी मामा घर जादै हुनु हुने छ |
ग)पूर्ण भविष्यत – कुनै पनि काम वितेको समयमा पुरा भएको जनाउद्छ भने त्यसलाई पूर्ण भविष्यत काल भनिन्छ | यसलाई जनाउनको लागि धातुमा एको छु, हुनेछ, एका हुनेछौ, को हुनेछन्, आदिको रुपहरु लाई जानउदछ |
उदाहरण – भोलि हरिले भलिबल खेल्दै गरेको हुने छ |
१७. पाठबाट वर्तमान र भूत कालका पाँच पाँच ओटा वाक्यहरु टिप र ती वाक्यलाई भविष्यत् कालमा बदल ।
वर्तमान काल
कलाका स्वरुपहरु देखेको छ ।
...... मानिस लोभिन्छ ।
सभ्यताको इतिहाससँगै जोडिएको छ ।
..... चित्रहरुलाई गाताचित्रहरु भनिन्छ ।
हाउभाउ मिलाएर चित्र कोर्दछन् ।
भविष्यत् कालमा परिवर्तन
कलाका स्वरुपहरु देखेका हुने छ ।
...... मानिस लोभिने छ ।
सभ्यताको इतिहाससँगै जोडिएको हुनेछ ।
..... चित्रहरुलाई गाताचित्रहरु भनिने छ ।
हाउभाउ मिलाएर चित्र कोर्ने छन् ।
भूत काल
बाहिरी गातामा चित्र बनाइन्थ्यो ।
चिल्ला फल्याकहरु प्रयोग गरिन्थे ।
ग्रन्थमा आधाति भएर चित्रहरु बनाइन्थ्यो ।
शङ्करदेवको समयमा बनाइएको थियो ।
मानिसहरुले आवश्यक पर्ने चित्रहरु हातले कोर्थे ।
भविष्यत् कालमा परिवर्तन
बाहिरी गातामा चित्र बनाइने छ ।
चिल्ला फल्याकहरु प्रयोग गरिने छ ।
ग्रन्थमा आधाति भएर चित्रहरु बनाइने छ ।
शङ्करदेवको समयमा बनाइएको हुने छ ।
मानिसहरुले आवश्यक पर्ने चित्रहरु हातले कोर्ने छ ।
१८. कोष्ठकमा दिइएको सङ्केतका आधारमा तलका वाक्यलाई बदल :
क) महेश ग्रन्थचित्र हेर्छ । (अपूर्ण भविष्यत्)
महेश ग्रन्थचित्र हेर्दै हुने छ ।
ख) सरोज राम्रो चित्र बनाउँछ । (अभ्यस्त भूत)
सरोज राम्रो चित्र बनाउँथ्यो ।
ग) फुर्वा खुरुखुरु चित्र कोर्छ । (अपूर्ण भविष्यत्)
फुर्वा खुरुखुरु चित्र कोर्दै हुने छ ।
घ) हामी दृश्यचित्र हेर्छाैँ । (अभस्त भूत)
हामी दृश्यचित्र हेथ्र्याैँ ।
ङ) उसले राम्रो चित्र बनायो । (पूर्ण वर्तमान)
उसले राम्रो चित्र बनाएको छ ।
च) सरिताले पौवाचित्र हेरिन् । (अपूर्ण वर्तमान)
सरिता पौवाचित्र हेर्दै छिन् ।
छ) उनीहरुले सङ्ग्राहालयमा चित्रहरु हेरेछन् । (पूर्ण भविष्यत्)
उनीहरुले सङ्ग्राहालयमा चित्रहरु हेरेका हुने छन् ।
ज) मैले ग्रन्थचित्र पाठ पढेँ । (अपूर्ण वर्तमान)
म ग्रन्थचित्र पाठ पढ्दै छु ।
१९. कोष्ठकमा दिइएको धातु र सङ्केतका आधारमा खाली ठाउँ भर :
क) सीता राम्रो चित्र बनाउँदै छिन् । (बनाउ :अपूर्ण वर्तमान)
ख) ऊ ताम्रपत्रमा चित्र कोथ्र्याे । (कोर् :अभ्यस्त भूत)
ग) सन्तमान धेरै पौवाचित्र बनाउँदै थियो । (बनाउ :अपूर्ण भूत)
घ) पासाङले राम्रा राम्रा चित्र कोरेको छ । (कोर :पूर्ण वर्तमान)
ङ) तिनीहरु छठ पर्वमा धेरै चित्र बनाउने छन् । (बनाउ :सामान्य भविष्यत्)
च) रामलखनले चित्रमा र भरेको हुने छ । (भर् :पूर्ण भविष्यत्)
छ) सलिनाले राम्रो वृत्तचित्र ल्याइछन् । (ल्याउ :अज्ञात भूत)
ज) हामी राम्ररी हेरेर चित्र कोर्न सिक्ने छौँ । (सिक् :सामान्य भविष्यत्)
२०. भविष्यत कालका क्रियापदहरुको प्रयोग गरी पाँच वाक्यमा आफ्नो लक्ष्य बनाऊ ।
मेरो लक्ष्य
अर्काे वर्ष म कक्षा नौमा अध्ययन गर्ने छु । त्यसपछि दस, एघार र बार कक्षा पार गर्दै उच्च शिक्षामा प्रवेश गरेको हुने छु । उच्च शिक्षामा राम्रो सफलता प्राप्त गर्दै जाने छु । मेरो घर, परिवार, समाज र राष्ट्रका लागि विशेष योगदान पु¥याउने छु । म एउटा प्रतिभाशाली एवम् प्रभावशाली व्यक्तिका रुपमा चिनिने छु ।
facebook :


- Reviews (0)
Nothing Found...Leave a review